Chất nhũ hóa là gì? Ứng dụng của chất nhũ hóa trong mỹ phẩm, thực phẩm

Trong ngành sản xuất thực phẩm và mỹ phẩm, chất nhũ hóa được xem như là một thành phần không thể thiếu. Tuy nhiên thuật ngữ này còn khá xa lạ với nhiều người. Bài viết dưới đây của VietChem sẽ giúp bạn hiểu rõ chất nhũ hóa là gì cũng như các đặc điểm tính chất và ứng dụng cụ thể của nó trong ngành sản xuất thực phẩm và mỹ phẩm.

Chất nhũ hóa là gì?

Chất nhũ hóa là một loại chất phụ gia giúp giảm sức căng bề mặt của các pha trong hệ nhũ tương, từ đó duy trì sự ổn định cấu trúc của hệ. Hệ nhũ tương là một hệ bao gồm hai chất lỏng không hòa tan nhưng lại được trộn lẫn với nhau. Trong đó, một một chất lỏng tồn tại dưới dạng pha phần tán và chất lỏng còn lại được gọi là pha liên tục.

Chất nhũ hóa chủ yếu là ester của các axit béo cùng rượu. Để đánh giá mức độ ưa béo hay ưu nước ủa một chất nhũ hóa người ta sử dụng giá trị HLB. HLB thấp tương ứng với việc chất nhũ hóa này gốc ưa nước nhiều hơn gốc ưa béo nên nó sẽ phù hợp với hệ nước trong dầu và ngược lại. Việc đánh gí HLB giúp chọn chất nhũ hóa phù hợp với sản phẩm.

Chất nhũ hóa là gì?

Cấu tạo chất nhũ hóa

Cấu trúc phân tử bao gồm cả phần háo nước và háo béo. Vì vậy, được sử dụng nhằm tạo ra sự ổn định của hệ keo phân tán trong pha liên tục đồng thời làm giảm sức căng bề mặt của pha phân tán, dẫn đến giảm năng lượng hình thành trong các giọt hệ.

>>> Băng phiến (Naphtalen) là gì? Tác dụng của băng phiến trong đời sống

Một số đặc điểm nổi bật của chất nhũ hóa

• Có khả năng giảm được sức căng bề mặt tiếp xúc giữa hai chất lỏng
• Nếu thêm các chất nhũ hóa vào trong một chất lỏng sẽ xảy ra hiện tường các phân tử của chúng có xu hướng tạo đám, lúc này nồng độ tại thời điểm các phân tử bắt đầu tạo đám được gọi là nồng độ tạo đám tới hạn. Trong trường hợp chất lỏng là nước, các phân thử sẽ tiếp tục nối đuôi kị nước lại với nhau và quay đầu ưa nước tạo nên các hình cầu, hình trụ hay hình màng khác nhau.
• Các chất cao phân tử có mức độ hòa tan được trong pha tiếp tục và giúp tăng cường độ nhớt của pha này hoặc được sử dụng để hấp thụ vào bề mặt liên pha.
• Đối với các chất không hòa tan được và có độ chia nhỏ có thể thấm ướt được bởi cả hai pha, khi được hấp thụ vào bề mặt liên pha tạo thành vật rắn chống lại hiện tượng hợp giọt.

Chất nhũ hóa là gì?- Chất nhũ hóa Glycerol monostearate

Ứng dụng của chất nhũ hóa

1. Chất nhũ hóa trong thực phẩm

Được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất thực phẩm như sản xuất nước giải khát, bánh kẹo, ngũ cốc, kem, bơ, sữa chua,… với vai trò là nguyên liệu giúp tạo cảm giác ngon miệng cùng kéo dài thời gian sử dụng cho sản phẩm

Chất nhũ hóa được sử dụng trong sản xuất sữa, bơ

• Trong sữa chua: Chất nhũ hóa thường dùng được chiết xuất từ rong biển và gelatin. Tác dụng: tạo thành gel cấu trúc, bền cấu trúc cũng như ngăn ngừa khả năng tách lớp ở các sản phẩm có hàm lượng chất béo sữa thấp.
• Trong sản xuất kem: thường sử dụng chất Moonoglyceride. Giúp tạo liên kết cạnh tranh với bề mặt protein của sữa ở cả 2 hệ nhũ tương béo trong nước cùng khí trong nước và một phần có thể gây mất ổn định hệ nhũ tương béo.
• Trong sản xuất socola: Lexithin – một trong những phos-pholipids phổ biến được sử dụng nhằm tạo cấu trúc và ngăn hiện tượng nở hoa trên bề mặt. Khuyến cáo sử dụng hàm lượng lexithin trong sản xuất socola khoảng từ 0,3 – 0,5 %.
• Trong sản xuất sữa: chất nhũ hóa môn và diglyceride được sử dụng để tạo thành lớp membarene mỏng bao quanh các giọt béo trong sữa, trong quá trình đồng hóa sữa giúp ổn định bề mặt tiếp xúc của các giọt béo.
• Trong sản xuất bánh kẹo: thường dùng triglyceride, ester đường hay ester sorbitan của axit béo.

>>> Bazơ là gì? Tính chất hóa học của Bazơ bạn cần biết

2. Chất nhũ hóa trong mỹ phẩm

Với khả năng kết hợp được dầu với nước, chất nhũ hóa là thành phần không thể thiếu trong một số sản phẩm mỹ phẩm, có vai trò là chất chống trôi, giúp liên kết dầu và nước lại với nhau.

• Trong các loại kem dưỡng thể, sản phẩm chăm sóc tóc, dầu tắm,… sử dụng chất Cyclomethicone
• Trong son lì có sáp ong, sáp carnauba hay sáp candelilla,…
• Dầu gội: sáp nhũ hóa sữa, sắp nhũ hóa mềm,…
• Các loại kem trị mụn: thường dùng acid stearic, sorbitan stearate, steareth-2, cetyl,…

Chất nhũ hóa là một thành phần có trong kem trị mụn

Như vậy có thể thấy chất nhũ hóa được sử dụng rộng rãi trong hầu hết trong các loại thực phẩm cùng mỹ phẩm. Tuy nhiên, nếu sử dụng liều lượng vượt quá quy định cũng gây ảnh hưởng của con người. Vì vậy, cần lưu ý khi dùng những chất này.

Trên đây là những thông tin cơ bản về chất nhũ hóa, mong rằng có thể giúp bạn hiểu thêm được chất nhũ hóa là gì, cấu tạo cũng như các loại chất nhũ hóa dùng trong thực phẩm và mỹ phẩm. Truy cập vào hoachat.com.vn để đón xem nhiều bài viết thú vị khác.

>>> Amino axit là gì? Các amino axit cần nhớ